بررسیهای ژئوشیمیایی، پتروژنز و پتانسیل معدنی توده گرانیتوئیدی تربت جام (فیروزکوه)

چکیده توده نفوذی استوک گرانیتوئیدی تاریک دره تربت جام که در موقعیت طول جغرافیایی ?47 ?60 تا ?57 ?60 خاوری و عرض جغرافیایی ?25 ?35 تا ?30 ?35 شمالی قرار دارد با تلفیق روش هایrs, icp-ms, xrf ,xrd و annمورد بررسی قرار گرفت. نتایج سنجش از دور (rs) و استفاده از تصاویر ماهواره ای etm+، امکان تفکیک 4 واحد سنگی کوارتزمونزودیوریت، کوارتزدیوریت، مونزوگرانیت و سینوگرانیت را فراهم نمود. با استفاده از تصاویر چندطیفی (multispectral) استر تشخیص کانی های اصلی و کانی های فرعی انجام گرفت که تطابق بسیار خوبی با مطالعات کانی شناسی، پتروگرافی و آنالیزهای xrd منطقه نشان می دهد. یک مطالعه صحرایی به منظور تعیین توزیع نیمه کمی انکلاوهای میکروگرانولار مافیک در منطقه انجام شد. انکلاوهای mme حاصل برهم کنش سنگ های مافیک و ماگمای فلسیک هستند. رخنمون سنگ های حدواسط توده در قسمت شمالی و سنگ های فلسیک در مرکز منطقه می تواند بیانگر نفوذ مداوم و بدون وقفه ماگما باشد. استوک گرانیتوئیدی تربت جام با سن نورین – باژوسین زیرین، توده ای نفوذی متاآلومین تا کمی پرآلومین (2/1-7/0asi=) و کالکوآلکالن پتاسیم بالا (na2o<k2o) است. بررسی ژئوشیمیایی عناصر ree، غنی شدگی عناصر lree نسبت به mree و hree همراه با آنومالی منفی eu را نشان داد. این شواهد بیانگر اهمیت تفریق پلاژیوکلاز و آمفیبول در طی تکامل این گرانیتوئید است. نتایج xrf و icp-ms در دیاگرام های هارکر، تاثیر فرآیند تفریق توام با آغشتگی را نشان می دهد. بررسی دقیق انکلاوهای میکروگرانولار مافیک (mme)، نسبت a/cnk کمتر از 2/1، تغییرات منفی p2o5 و cao در مقابل sio2، نسبت fe2o3/feo بالاتر از 4/0، نمودارهای عناصر اصلی و کمیاب، رفتار عناصر کمیاب، فراوانی عناصر lile از قبیل th, u, rb, k, la به همراه pb، تهی شدگی عناصر hfse و نیز مقایسه نمودارهای چند عنصری (عنکبوتی) که برپایه morb نرمالیزه شده اند، همگی بیانگر این است که توده نفوذی تاریک دره از گرانیت های نوع i با منشا پوسته پایینی است. ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب نشان داد که گرانیت های منطقه از نوع همزمان با برخورد که به خوبی منطبق با انواع cag, vag و kcg است. روش شبکه های عصبی مصنوعی (ann) امکان مشخص کردن زونهای مطلوب رخدادهای کانه سازی w ,au و sb، ارزیابی کارآیی و نیز توانایی پیش بینی مدل را فراهم نمود. نتایج شبکه های عصبی مصنوعی (ann) نشان داد که بیشترین آنومالی طلا (بالاتر ازppm 4) در محدوده و مجاورت توده کوارتزدیوریتی، آنومالی تنگستن مربوط به محدوده مونزوگرانیت و سینوگرانیت و آنومالی آنیتموان مرتبط با محدوده های کوارتزدیوریت و مونزوگرانیت است.